Αχιλλέας Γραβάνης, Καθηγητής Πανεπιστημίου Κρήτης, Μέλος της Αρχής Διασφάλισης Ποιότητας Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΑΔΙΠ)
Η Ελλάδα δεν είναι πλέον ανταγωνιστική στα περισσότερα συμβατικά προϊόντα που στήριξαν την οικονομία της τις προηγούμενες δεκαετίες. Ακόμη και ο τουρισμός μας δεν αρκεί ώστε να αντισταθμίσει την απώλεια. Επιπλέον, η μεταπρατική και «αεριτζίδικη» ελληνική οικονομία πνέει τα λοίσθια. Ο τόπος χρειάζεται άμεσα προοπτική, ελπίδα για το μέλλον, με την ουσιαστική αναβάθμιση και εκσυγχρονισμό της οικονομίας, με τη στροφή της σε σύγχρονες παραγωγικές δραστηριότητες.
Αλλά πού μπορούμε να στηριχθούμε για να διαμορφώσουμε μία νέα ανταγωνιστική πρόταση για την οικονομική μας επιβίωση, η οποία θα εξασφαλίζει θέσεις εργασίας για τους νέους και διεθνώς ανταγωνιστικά προϊόντα; Το ανθρώπινο επιστημονικό κεφάλαιο είναι αυτό που μπορεί να κάνει τη διαφορά! Διαθέτουμε διεθνώς ανταγωνιστικό επιστημονικό προσωπικό, τόσο μέσα αλλά και έξω από την Ελλάδα. Μόνο στις ΗΠΑ εργάζονται ως πανεπιστημιακοί καθηγητές ή έμπειροι ερευνητές πάνω από 2.500 Ελληνες. Άλλοι τόσοι δραστηριοποιούνται στην Ευρώπη.
Το επιστημονικό δυναμικό μας διαθέτει την τεχνογνωσία για την ανάπτυξη καινοτόμων, ανταγωνιστικών προϊόντων και υπηρεσιών. Tα κορυφαία πανεπιστήμια του κόσμου (Harvard, Oxford, Cambridge, MIT, Stanford, κ.λπ.) έχουν από χρόνια αναπτύξει ανάλογες εταιρείες «τεχνοβλαστούς», συνεισφέροντας στην οικονομική και κοινωνική πρόοδο των χωρών τους. Στα πανεπιστήμια αυτά εργάζονται σε κορυφαίες θέσεις πολλοί Έλληνες επιστήμονες! Τα επόμενα 5 χρόνια θα υπηρετεί περίπου το 25% των ελλαδιτών πανεπιστημιακών. Δίνεται μία εξαιρετική ευκαιρία για αξιοκρατική και ποιοτική ανανέωση των ΑΕΙ της χώρας.
Χρειάζεται άμεσα ο εκ βάθρων εκσυγχρονισμός του νόμου που διέπει τα ΑΕΙ, με ουσιαστικές αλλαγές στο τρόπο διοίκησης και στελέχωσής τους. Το επί 30 χρόνια σύστημα διοίκησής τους έχει αποτύχει, με την πάσης φύσης διαπλοκή (κομματική, οικονομική, ακαδημαϊκή) να δυσκολεύει την προσπάθεια αξιοκρατικής λειτουργίας. Τα ΑΕΙ μας πρέπει να εκσυγχρονίσουν τη διοίκησή τους μεταφέροντας την εμπειρία διοίκησης από χώρες που έχουν επιστημονική παράδοση, όπως οι ΗΠΑ και η Μ. Βρετανία. Πού αλλού άραγε διοικούν τα πανεπιστήμια οι φοιτητές τους, όπως συμβαίνει στη χώρα μας; Μα πουθενά, ούτε καν στις σοσιαλιστικές χώρες!
Παρά τα σημαντικά προβλήματά τους τα ερευνητικά κέντρα, τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ διαθέτουν μία αξιοσημείωτη ερευνητική υποδομή, οι δε πρόσφατες διαδικασίες αξιολόγησης των εκπαιδευτικών και ερευνητικών δραστηριοτήτων τους επιβεβαιώνει την από καιρό εντύπωση ότι μερικά εξ αυτών έχουν άριστες και διεθνώς ανταγωνιστικές ερευνητικές επιδόσεις, που παρέχουν νέες δυνατότητες ανάπτυξης επιχειρηματικών δραστηριοτήτων αιχμής.
Στα ερευνητικά κέντρα και τα ΑΕΙ μας έχουν δραστηριοποιηθεί διεθνώς ανταγωνιστικοί επιστήμονες, οι οποίοι μοχθούν για μία νέα πραγματικότητα. Είναι καιρός ο επιχειρηματικός κόσμος να στηρίξει έμπρακτα και ουσιαστικά την προσπάθειά τους που έχει όλα τα εχέγγυα για τον επιτυχή εκσυγχρονισμό της χώρας. Η στέρεες και σε βάθος χρόνου επενδύσεις στην πραγματική οικονομία, είναι αυτές που θα συμβάλουν στην ασφαλή επιβίωση των επιχειρήσεων.
Οι νέες ευκαιρίες που προσφέρονται πλέον σε τομείς αιχμής όπως αυτοί της βιοιατρικής τεχνολογίας, της βιοτεχνολογίας, της νανοτεχνολογίας, των νέων βιο-καλλιεργειών, της πληροφορικής και των τεχνολογιών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας δημιουργούν τις συνθήκες για τη μεταμόρφωσή μας σε μία σύγχρονη ευρωπαϊκή κοινωνία της οικονομίας της γνώσης και της καινοτομίας.
Η χώρα χρειάζεται τη συνεργία του ιδιωτικού και δημόσιου για να αναπτύξει την απαραίτητη τεχνολογική υποδομή αιχμής στα ΑΕΙ και ερευνητικά κέντρα της και να επαναπατρίσει παραγωγικά άριστους Έλληνες επιστήμονες της διασποράς. Η ακαδημαϊκή κοινότητα πρέπει να παίξει το σύγχρονο ρόλο της ως αιχμή του δόρατος της κοινωνικής και οικονομικής ανάτασης. Το οφείλει ως συνεισφορά στην αντιμετώπιση της κρίσης. Το επιβάλλει η επιβίωση του τόπου!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου