21 Ιουν 2010

Διάλογοι - Αιτίες, επιπτώσεις και συμπεράσματα επί της ελληνικής οικονομικής κρίσης

Να ξαναγίνουμε φτωχοί.

Του Γιάννη Ξανθούλη


Να ξαναγίνουμε φτωχοί. Όπως ήμασταν πάντα. Όπως οι ήρωες των παλιών αναγνωστικών που οι γιαγιάδες έμοιαζαν με γιαγιάδες κι όχι με συνταξιούχες πόρνες. Όπου οι μπαμπάδες επέστρεφαν το μεσημέρι για να καθίσει ΟΛΗ η ελληνική οικογένεια στο τραπέζι και να φάει το σεμνό φαγητό -όσπρια πεντανόστιμα και ζαρζαβατικά με μαύρο ψωμί μοσχοβολιστό- ενώ η γάτα και ο σκύλος περίμεναν στωικά να 'ρθει η σειρά τους ... Να ξαναγίνουμε φτωχοί όπως ήμασταν πριν σαράντα και πενήντα χρόνια. Τότε που ονειρευόμασταν εν μέσω γκρι, μπλε και μπεζ χρωμάτων, τότε που καμιά Ελληνίδα δεν φιλοδοξούσε να γίνει ψευδοξανθιά, τότε που η λάσπη κολλούσε συμπαθητικά στα παπούτσια μας και οι αυθεντικοί ζήτουλες βρίσκονταν έξω απ' τις εκκλησιές περιμένοντας το τέλος της λειτουργίας και του μνημόσυνου.

Να ξαναγίνουμε φτωχοί πλην τίμιοι, χωρίς κινδύνους να ξεστρατίσουν οι αρχιμανδρίτες προς την ψηφιακή παιδοφιλία. Να βρούμε ξανά τις σωστές μας κλίμακες χωρίς αγωνία παρκαρίσματος και παχυσαρκίας. Να ξαναβρούμε τη γεύση του «μπατιρόσπορου», των ελαχιστοποιημένων αναγκών, να ανακαλύψουμε εκ νέου τον ποδαρόδρομο και το συγκινητικό μοντέλο της «γυναίκας της Πίνδου». Μόνο με τέτοιες ηρωικές διαδρομές ενδεχομένως να ακυρώσουμε το
κόμπλεξ μας έναντι του Μπραντ Πιτ και της Ναόμι Κάμπελ.
Να ξαναβρούμε -γιατί όχι- και τους παλιούς καλούς εχθρούς (κυρίως από τα βόρεια) που σήμερα τους έχουμε σκλάβους στα παβιγιόν μας. Να ξετρελαθούμε από την επικοινωνιακή μας υστερία με τα σιχαμένα κινητά τηλέφωνα που κατάργησαν κάθε έννοια ιδιωτικής ζωής. Να σκάψουμε στις αυλές -όσοι έχουν αυλές- και να κάνουμε παραδοσιακούς ασβεστόλακκους για να ασπρίζουμε τα δέντρα έτσι για καλαισθησία και υγεία. Να βρούμε πάλι τη σημασία του χώματος καταργώντας το καυσαέριο του επάρατου τρέχοντος πολιτισμού. Να εφεύρουμε τις παλιές νοσοκόμες που σέρνονταν από σπίτι σε σπίτι ρίχνοντας ενέσεις πενικιλίνης στα οπίσθια ολόκληρου του Έθνους.
Να προσδιορίσουμε ξανά την ντροπή και τον «σεβασμό» προσέχοντας το βλακώδες λεξιλόγιο των τέκνων μας. Επιτέλους, όποιο τέρας βρίζει ή χρησιμοποιεί την πάνδημη και πολυμορφική λέξη «ΜΑΛΑΚΑΣ» πάνω από εκατό
φορές την ημέρα να το μπουκώνουμε με «κόκκινο πιπέρι εξόχως καυτερό», όπως τον καιρό της εξαίρετης φτώχειας μας .
Να μάθουμε να χρησιμοποιούμε τα κουλά μας χέρια σε δουλειές που σήμερα δίνουμε του κόσμου τα λεφτά, όπως μεταποίηση ρούχων, αλλαγές γιακάδων στα πουκάμισα, καρικώματα στις κάλτσες, υδραυλικές και σχετικές εργασίες. Να απαγορευτεί διά ροπάλου το γκαζόν που για μας τους πρώην φτωχούς δεν σημαίνει απολύτως τίποτα. Στη θέση του να φυτευτούν λαχανικά ή και οπωροφόρα για να μην καλοσυνηθίζουμε την κάστα των μανάβηδων. Κάποτε ο μαϊντανός, τα κρεμμύδια και τα σκόρδα ήταν τα βασικά καλλωπιστικά των κήπων μας .
Να επανακτήσουμε το κύρος μας, χρησιμοποιώντας βέργες κι ό,τι τέλος πάντων απαιτούσε ο βασικός σωφρονιστικός κώδικας τα χρόνια της περήφανης ανέχειας ... Σταματήστε τις ψυχολογίες και τις παραφιλολογίες για τα «τραύματα» των παιδιών. Μόνο λύσεις γήινες και πρακτικές -χωρίς ενστάσεις από τον Ρομπέν της ευαισθησίας, τον ΣΥΡΙΖΑ- θα αποκαταστήσουν την τρέλα και το χάος που υπαινίσσονται οι στατιστικές.
Να θυμηθούν οι Νεοέλληνες πως προέρχονται απ' τον Μεγαλέξανδρο, από τον Μιλτιάδη, τον Αριστείδη και προφανώς απ' τον... Αλκιβιάδη, πράγμα που σημαίνει ότι μπορούν να βάλουν σε ενέργεια τον «δίκαιο θυμό» αν συμπέσουν με ληστές τραπεζών, περιπτέρων, σούπερ μάρκετ και κοσμηματοπωλείων.
Κανένας δισταγμός. Τα παλιά χρόνια για ψύλλου πήδημα σε μπαγλάρωναν.
Θυμήσου και κόψ' τους τα χέρια ή και τα αχαμνά. Επιτέλους ας σταματήσουμε την ευρωπαϊκή μας ψυχοπάθεια ...
ΠΟΤΕ κανένας Έλληνας δεν έγινε σωστός Ευρωπαίος. Ούτε καν ο Αβραμόπουλος ούτε καν ο Σημίτης και άλλοι τέτοιοι που μου διαφεύγουν. Απ' τον καιρό που σταματήσαμε να θυμώνουμε σωστά, την πατήσαμε. Σταματήστε το «ντόπινγκ» με το τσουλαριό των λαϊκών ασματομουλάρων. ΠΟΣΟΥΣ ΠΙΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΣΤΕΣ ΧΩΡΑ Η ΕΛΛΑΣ, κύριοι καναλάρχες της πλάκας; Δεν είναι καιρός να ξεβρωμίσει ο τόπος απ' τους εκφραστές του τραγουδιστικού Κάμα Σούτρα; ΠΟΙΟΣ θα μαζέψει τις ελιές στα περιβόλια όταν ο κάθε πικραμένος ονειρεύεται να γίνει αφίσα στη Συγγρού; Ποιος θα καθαρίσει τη Συγγρού απ' το αίσχος της καψουρικής ταπετσαρίας, κύριοι δήμαρχοι; Οι τραβεστί; Οι καημένες οι τραβεστί έχουν
άλλες υποχρεώσεις.

Μη φοβάστε τη φτώχεια. Η πατρίδα μας είναι ευλογημένη έστω κι αν δεν παράγει λαμαρίνες αυτοκινήτων ή καλής ποιότητας νάρκες και όπλα για τριτοκοσμικούς. Θυμηθείτε την ευλογία του ελαιόλαδου, της κορινθιακής σταφίδας, του χαλβά Φαρσάλων, των εσπεριδοειδών, της σαρδέλας και των λατρεμένων ραδικιών. Λάδι, χόρτα, ελίτσες, λίγο τυρί και ψωμί ζεστό, να φρεσκάρουμε στο μνημονικό μας το παλιό αναγνωστικό του Δημοτικού. Το ξέρω πως είναι ζόρι να κόψουμε το σούσι απότομα, όμως ήρθε ο καιρός να αναβιώσουμε την όπερα της πεντάρας, της δεκάρας και των άλλων χρηστικών μας αξεσουάρ. Μια δοκιμή νομίζω πως θα μας πείσει ...
ΖΗΤΩ Η ΕΛΛΑΣ και ο θεός των μικρών πραγμάτων μαζί μας.


Μια απάντηση στον Ξανθούλη...
Της Eλευθερίας Τσακιροπούλου

Να ξαναγίνετε φτωχοί χωρίς εμένα. Η δική μου γιαγιά ήρθε από απέναντι μόνο με το φουστάνι που φόραγε και κατάφερε δουλεύοντας σκληρά να μεγαλώσει τα παιδιά της, να προκόψει (έτσι το λέγαμε τότε) να δει τα εγγόνια της να σπουδάζουν χωρίς να χρειάζονται ακριβοπληρωμένα φροντιστήρια και μια φορά το χρόνο γριά πια να επιφυλάσσει στον εαυτό της τη μέγιστη πολυτέλεια ενός ζευγαριού παπουτσιών από τον Σκλιά.
Εμένα δεν μου άρεσε η λάσπη που κολλούσε στα παπούτσια μου. Μου άρεσαν οι πικροδάφνες στην Διονυσίου Αρεοπαγίτου, η μυρωδιά στα Αναφιώτικα, οι νεραντζιές στη Πανεπιστημίου, η θέα της Ακρόπολης από τη Πατησίων. Μου άρεσε να διαβάζω στο Θέατρο του Διονύσου Σοφοκλή, Αισχύλο και Ευριπίδη, να βλέπω παραστάσεις στο υπόγειο του Κουν και στο Ηρώδειο. Μου άρεσε ο Χατζηδάκης και ο Τσαρούχης. Αυτά ήταν η πατρίδα μου και αυτά με έκαναν να την ονειρεύομαι χωρίς λασπόδρομους, ζήτουλες και ψευδοξανθιές.
Τίμια ήμουν ανέκαθεν και το ίδιο έμαθα και στο παιδί μου. Δουλεύω από την ημέρα που τελείωσα το λύκειο. Δούλευα και σπούδαζα χωρίς φοιτητική άδεια γιατί ο τότε διευθυντής μου έλεγε το αμίμητο «Δεσποινίς μου πρέπει να
διαλέξετε ή φοιτήτρια θα είστε ή εργαζόμενη». Και διάλεξα και τα δύο. Και τα κατάφερα και στα δύο. Και παράλληλα έμαθα και τρεις ξένες γλώσσες. Και πλήρωνα και πληρώνω σκληρούς φόρους, χωρίς ποτέ μα ποτέ να έχω κρύψει ούτε δραχμή των εισοδημάτων μου.
Ναι λοιπόν δουλεύω 10 ώρες την ημέρα επί 24 συναπτά έτη και κάποια στιγμή τα κατάφερα και έβγαλα λεφτά. Πρέπει να ντρέπομαι; Ούτε επιδοτήσεις για ανύπαρκτες καλλιέργειες πήρα ποτέ, ούτε καμία απευθείας ανάθεση, ούτε σε επιτροπή ή Δ.Σ. ή οργανισμό του δημοσίου ήμουν μέλος, ούτε προαγωγή πήρα μετά από τηλέφωνο πολιτικού προσώπου. Ότι έκανα το έκανα μόνη μου. Και τα Μanolo που φοράω μόνη μου τα πήρα. Και κάθε φορά που ανεβαίνω πάνω τους θυμάμαι τη γιαγιά μου και τη χαρά της όταν έφερνε στο σπίτι το περίφημο κουτί από το salon sklia και τη περηφάνια της όταν τα φόραγε και μας έλεγε τι πέρασε στη ζωή της και πως τα κατάφερε να «προκόψει».
Και δεν θέλω να ξαναβρώ παλιούς εχθρούς, θέλω μόνο νέους φίλους και συμμάχους για να πραγματοποιήσουμε το όνειρο μιας δίκαιης, αξιοκρατικής και προοδευτικής κοινωνίας. Δεν θέλω καμιά νοσοκόμα να «συρθεί» στο σπίτι μου όταν αρρωστήσω. Θέλω να υπάρχει ένα σύστημα υγείας που θα με περιθάλψει. Αυτό πληρώνω άλλωστε με το μισό του εισοδήματός μου. Δεν πληρώνω για να τρώνε τα λαμόγια των νοσοκομείων και οι φαρμακευτικές εταιρείες.
Και δεν θέλω να ράβω μόνη μου τα ρούχα μου, γιατί δεν προλαβαίνω και γιατί δεν καταλαβαίνω το λόγο που πρέπει να σπρώξω στην ανεργία μια μοδίστρα.
Και δεν θέλω στη βεράντα μου να φυτέψω ζαρζαβατικά ( στο ρετιρέ του ο κος Ξανθούλης ας το κάνει ), μου αρέσουν οι γαζίες μου και οι μυρτιές μου και οι δάφνες μου. Και μου αρέσει και ο μανάβης της γειτονιάς μου. Και μάλιστα πολύ. Γιατί αντί να δώσει το ιδιόκτητο μαγαζί γωνία που έχει στο κέντρο της Αθήνας για να γίνει Everest ή Γερμανός, έχει το πείσμα, το κουράγιο και τη τρέλα να επιμένει να πουλάει τη πραμάτεια του υπό τους ήχους κλασσικής μουσικής.
Και φυσικά δεν θέλω να χρησιμοποιήσω βέργες για να σωφρονίσω τη κόρη μου. Η κόρη μου με κάνει περήφανη και μου δίνει τη δυνατότητα να ονειρεύομαι μια καλύτερη πατρίδα.
Μια πατρίδα που οι αγρότες της δεν τρώνε επιδοτήσεις και αποζημιώσεις στα μπουζουκομάγαζα, οι πολιτικοί της είναι και ηθικοί και νόμιμοι, η άρχουσα τάξη της δεν αποτελείται από λαμόγια και απατεώνες, ψευτοκουλτουριάρηδες και δήθεν διανοούμενους που συναναστρέφονται με κλέφτες πολιτικούς.
Μια πατρίδα με ανθρώπους σαν τη γιαγιά μου και τη κόρη μου, εμένα και τους φίλους μου και όλους αυτούς που δεν συμμετείχαν στο πάρτι. Ε λοιπόν όχι δεν ήμασταν εκεί όταν τρώγανε, όταν έχτιζαν βίλες ή αγόραζαν καγιέν.
Ούτε τώρα είμαστε με αυτούς που κρύβουν τις πισίνες τους, φυγαδεύουν τα λεφτά τους στο εξωτερικό και αγοράζουν ακίνητα όσο-όσο στο Λονδίνο.
Και ναι προερχόμαστε από το Μεγαλέξανδρο, το Μιλτιάδη, τον Αριστείδη, τον Αλκιβιάδη. Αλλά και από τον Πλάτωνα και τον Επίκουρο. Το Σοφοκλή και τον Αριστοφάνη. Και ελπίζω να μην ξαναζήσουμε στην Ελλάδα εποχές που σε
μπαγλάρωναν για ψύλλου πήδημα.
Και ναι μου αρέσει το ελαιόλαδο, η κορινθιακή σταφίδα, ο χαλβάς Φαρσάλων, τα εσπεριδοειδή, οι σαρδέλες και τα ραδίκια. Η φτώχεια όμως όχι. Δεν θα πάρω.
Να δοκιμάσετε χωρίς εμένα....


Κώστας Δροσάτος - Αντίθετα με την Τσακιροπούλου, εμένα μου άρεσε το κείμενο του Ξανθούλη, γιατί μέσα από την υπερβολή του κατάφερε να πει, έστω και προκαλώντας, ότι η αγάπη και οι αξίες δεν χρειάζονται τη χλιδή για να λάμψουν.
Φυσικά και δεν εκφράζει πρόταση. Άλλος ήταν ο σκοπός του κειμένου του. Τώρα, πώς η κυρία Τσακιροπούλου καταφέρνει να δουλεύει 10 ώρες την ημέρα (+2 ώρες τα πήγαιν' έλα) και να έχει χρόνο να πηγαίνει στο Ηρώδειο να διαβάσει Σοφοκλή και να σχολιάζει τον Αριστοφάνη με το μανάβη της γειτονιάς της -υπό τους ήχους κλασσικής μουσικής είναι άλλο ζήτημα.


Λίνα Βαρδούλη - Νομιζω οτι η κυρια Τσακιροπουλου δεν μιλαει κυριολεκτικα για τον εαυτο της οπως και ο κος Ξανθουλης φανταζομαι. Νομιζω οτι μιλαει ομως για ολους αυτους τους ανθρωπους που καταφεραν να κανουν κατι στη ζωη τους με τον κοπο τους και τη δουλεια τους , να σπουδασουν τα παιδια τους χρηματοδοτωντας και την ερευνα μερικες φορες αφου διδακτορικο στην Ελλαδα συχνα σημαινε οτι ο γονιος πληρωνε το μισθο του ερευνητη. Αυτοί οι άνθρωποι χωρις ποτε να κλεψουν, να ζητησουν ρουσφετια η να ενοχλησουν βλεπουν τωρα να τους κοβεται η συνταξη και τα παιδια τους στα 40 τους μετα απο πολλα χρονια σπουδων και δουλειας να μην ξερουν αν τον αλλο μηνα θα εχουν να πληρωσουν το ενοικιο τους. Άλλωστε, καποιοι ανθρωποι δεν καταφεραν πριν βγουν στη συνταξη να εχουν 3-4 σπιτια, 5-6 καταστηματα και περιμενουν να ζησουν απο τη συνταξη τους η τον μισθο τους!
Ουτε ολοι επαιρναν δανεια για να εχουν την τελευταια λεξη της μοδας σε κινητο η υπολογιστη η αυτοκινητο.

Και ναι...εχουμε ακομα χρονο να διαβασουμε (ισως οχι τοσο συχνα οσο παλιοτερα) να ονειρευτουμε και να θρεψουμε που και που το πνευμα μας εκτος απο τη ματαιοδοξια μας.
Αυτοι οι ανθρωποι λοιπον ξερουν πολυ καλυτερα οτι ειναι αλλες οι αξιες που εχουν σημασια και οχι το χρημα. Δεν διαμαρτυρομαστε γιατι μας αφαιρουν το δικαιωμα στα λουσα, διαμαρτυρομαστε γιατι μας αφαιρουν το δικαιωμα στην αξιοπρεπεια!


Κώστας Δροσάτος - Επί της ουσίας συμφωνώ απολύτως. Δυστυχώς ομως η οικονομική κρίση στην Ελλάδα δεν είναι μόνο θέμα κακής διαχείρισης των κυβερνώντων (που κατά κύριο λόγο φέρουν τη διαχειριστική ευθύνη). Είναι αποτέλεσμα της ηθικής έκπτωσης της κοινωνίας. Αυτό ξεκινάει από το σπίτι όπου τα παιδάκια γαλουχούνται παραδειγματιζόμενα από τους γονείς τους σε έναν ακατάσχετο σεξισμό που καλλιέργησε την έλλειψη σεβασμού προς το άλλο φύλο και τον άνθρωπο γενικότερα, σε μια ατέρμονη αναζήτηση οικονομικής αυτοϊκανοποίησης που περιόρισε τους δεοντολογικούς φραγμούς και σε μια ραγδαία αυξανόμενη απαξίωση της σημασίας της μόρφωσης και της παιδείας που απέκλεισε τη δυνατότητα ανάπτυξης.
Μπορεί να κρατάμε ψηλά τα πρότυπα των γονιών μας -ίσως και ως ένα από τα έσχατα σωσίβια προσωπικής αυτοδιάσωσης μας μέσα σε έναν ωκεανό καθολικής έκπτωσης των αξιών. Ωστόσο είναι η γενιά των γονιών μας που άρχισε και η δική μας που αποτελείωσε την αποδόμηση της κοινωνίας και των αρχών που θα έπρεπε να τη διέπουν. Κι αν οι ίδιοι δεν συμμετείχαμε στις "λαμογιές", φέρουμε σημαντικότατο μερίδιο ευθύνης επειδή τις είδαμε να συμβαίνουν και δεν τις καταγγείλαμε. Και μπορεί οι δικαιολογίες για τη συγκεκριμένη στάση μας να ήταν πολλές (ασθενής και διεφθαρμένος μηχανισμός αντιμετώπισης, αδυναμία πρόσβασης στα μέσα, καθημερινά προσωπικά προβλήματα, επίκληση ματαιότητας κ.α.), η ουσία της στάσης μας -κατ' εμένα- συμπυκνώνεται στο φόβο μας ότι ο καταγγελόμενος θα φροντίσει να μας εκδικηθεί και άρα να προσβάλλει την προσωπική μας κατά κύριο λόγο υλική ισορροπία μας. Εμείς και οι γονείς μας λοιπόν δημιουργήσαμε με αυτό τον τρόπο τη σύγχρονη Ελλάδα. Μια κοινωνία ισορροπίας μεταξύ διαφθοράς και φοβικών συνδρόμων της οποίας με τον έναν ή τον άλλο τρόπο είμαστε μέρος.
Οι Έλληνες πλέον βγήκαν στους δρόμους και κόντεψαν να μπουν στη Βουλή (μια κίνηση που σημειολογικά και ίσως και ουσιαστικά δηλώνει εκ του λαού δήλωση πρόθεσης για ανατροπή του πολιτεύματος). Αν γίνει κάτι τέτοιο υπάρχει άμεσα διαφαινόμενη εναλλακτική πρόταση; Εγώ δεν τη βλέπω κι αν θέλεις τη γνώμη μου αυτό είναι το πιο επικίνδυνο γιατί οδηγεί σε άναρχες και διεσπαρμένες δομές.
Πότε έγινε αυτό; Όταν η Παιδεία βάλτωσε (φτάσαμε να ζητάμε είσοδο στα πανεπιστήμια χωρίς προβιβάσιμο βαθμό); Όταν τα νοσοκομεία υποβάθμισαν και άλλο τις υπηρεσίες τους; Όταν μάθαμε ότι τα δημόσια έργα στην Ελλάδα κοστίζουν ως και 10 φορές περισσότερο απ' όσο στον υπόλοιπο κόσμο (βλ. Ολυμπιακούς αγώνες, γέφυρα Ρίου κ.α). Όταν τα δάση και οι πόλεις μας γέμισαν αυθαίρετες κατασκευές που καταστρέφουν το περιβάλλον; Δεν θα έπρεπε να προσβάλλουν όλα αυτά την αξιοπρέπεια και τις αρχές μας;

Όχι...βγήκαμε στους δρόμους όταν τα μέτρα άγγιξαν ευθέως την προσωπική υλική ισορροπία μας. Τώρα προκλήθηκε το αίσθημα της αδικίας; Όχι...όλα αυτά τα χρόνια το βιώναμε και είχαμε αναπτύξει σχέση αμοιβαίας συνύπαρξης με το άδικο. Κάποιοι από εμάς μάλιστα ίσως προσπάθησαν ή κατάφεραν και να συνδιαλλαγούν μαζί του σε λιγότερο ή περισσότερο επιλήψιμο βαθμό.
Μπορεί να ακούγομαι σκληρός αλλά πιστεύω βαθιά ότι ο μέσος Έλληνας που τώρα διαμαρτύρεται έχει το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης για όλα αυτά που συμβαίνουν και για τα χειρότερα που έρχονται. Για τους πολιτικούς και τις πολιτικές που τον οδήγησαν εδώ και για τις πρακτικές που θεωρούνται πλέον δεδομένες στην ελληνική κοινωνία.

Λίνα Βαρδούλη - Θα συμφωνησω αρχικα μαζι σου. Προσωπικά, η απεριοριστη θλιψη και οργη που νιωθω και τωρα και οποτε συνεβαιναν μεγαλα γεγονοτα σε αυτη τη χωρα (βια, φωτιες, 15χρονοι νεκροι, δαρμενοι συνταξιουχοι, δαρμενοι μεταναστες) κατευθυνεται πρωτα στον εαυτο μου και μετα στους αλλους.
Ξαναδιαβασε ομως σε παρακαλω προσεκτικα, την τελευταια παραγραφο του κειμενου σου που περιγραφεις ολα αυτα τα οποια θε επρεπε να καταγγειλουμε (στο πανεπιστημιο με 4, τα εργα 10 φορες ακριβοτερα, τα νοσοκομεια υποβαθμισμενα, τα "νομιμα" αυθαιρετα, θελεις να προσθεσω κι αλλα; συνταξη στα 35 εκτός και αν δουλευες στη ΔΕΗ 15 χρονια; η στο στρατο; ή σε πολλες αλλες υπηρεσιες...) ολα αυτα λοιπον ηταν ΝΟΜΙΜΑ. Ηταν νομοι του κρατους αρα μαλλον δεν μπορουσαμε να καταγγειλουμε και πολλα. Και φυσικα σε μια χωρα που χαρακτηριστικο της ειναι η ελλειψη ουσιαστικης παιδειας, δεν θα περιμενες απο τον μεσο Ελληνα που νομιμοποιειται να κανει το παραλογο να πει "Α! οχι αυτο δεν ειναι σωστο για το συνολο, αρα θα αντιδρασω. Ακομα και τωρα, που ολοι λιγο ως πολυ εχουμε καταλαβει τι γινεται, ακομα και τωρα νοιωθουμε ανημποροι να αντιδρασουμε. Γιατι μαθαμε απο μικροι οτι ειναι ματαιο.
Ειναι αληθεια οτι τα ελληνοπουλα χρονια τωρα καθως μεγαλωνουν και ανακαλυπτουν τον κοσμο και εχουν αποριες γι αυτον και θετουν ερωτησεις στους γονεις τους η απαντηση στο Γιατι μαμα? ειναι "ΓΙΑΤΙ ΕΤΣΙ!"
(Παρεπιπτοντως και σε παρενθεση), ακουγεται οτι η κυβερνηση μας, που προσπαθει θεωρητικως και με παθος να μας βγαλει απο την κριση και να χαραξουμε μια πορεια προς μια καλυτερη Ελλαδα, αυτη λοιπον η κυβερνηση σκεφτεται λεει εκ νεου να καταργησει τη βαση του δεκα για την εισοδο στα ανωτατα ιδρυματα!!!!!!!!!!!! Τυχαιο; Δεν νομιζω. Ας δωσουμε και κατι στο λαο να κατευνασουμε μερικες ακομα συνειδησεις. Γιατι ειναι γνωστο, χρονια τωρα, οι Ελληνες γονεις θελουν μονο το χαρτι απο τα παιδια τους. Δεν τους ενδιαφερει ουδολως πως απεκτηθη! "Δωσε μπαμπα λεφτα να μου κανουν την πτυχιακη γιατι δεν προλαβαινω, εχω τουλαχιστον 50000 φιλους στο facebook σε ποιον να πρωτο απαντησω!!!!"
Διαπιστώνοντας εδω και χρονια λοιπον ολα αυτα δεν εχω παρα να συμφωνησω μαζι σου οτι ο μεσος Ελληνας εχει τεραστιο μεριδιο ευθυνης για ολα αυτα. Απλα δεν εχω αποφασισει αν συμφωνω με το οτι εχει το μεγαλυτερο μεριδιο. Προφανως λειτουργουν οι μηχανισμοι αυτοαμυνας ...
Πιθανόν να θελω να πιστευω οτι η μεριδα των ανθρωπων που δεν ευθυνονται τοσο για το που βρισκομαστε αυτη τη στιγμη αποτελει ακομα μια κρισιμη μαζα η οποια αν καταφερει και συσπειρωθει και ενώσει τις δυναμεις και τις φωνες της θα κανει τη διαφορα. Καταλαβαινεις, ακομα
ζω σε αυτη τη χωρα και πρεπει να κρατηθω απο καπου.
ΑΝ ΚΑΙ δυστυχώς φοβαμαι οτι σε αυτο που συμφωνω περισσοτερο απο ολα ειναι οτι δεν βλεπω διεξοδο. Χρονια τωρα δεν βλεπω διεξοδο!

Κώστας Δροσάτος - Μα και η νυν καταγγελθείσα μείωση των συντάξεων, η περικοπή των δώρων και επιδομάτων νόμιμες διαδικασίες είναι, έστω και αν συνοδεύονται από την επιχειρηματολογία περί ανυπαρξίας αντίστοιχων παροχών σε χώρες εκτός Ελλάδας. Φυσικά ούτε λόγος για άλλες παροχές που ισχύουν εκτός Ελλάδας π.χ. 50-100% υψηλότεροι μισθοί σε χώρες με αντίστοιχο κόστος διαβίωσης, υγεία που δεν σπρώχνει το γιατρό στη διαφθορά και τον ασθενή στην έκπτωση της αξιοπρέπειάς του, πανεπιστήμια και σχολεία που λειτουργούν με κανόνες συμβατούς με την κοινή λογική κλπ.
Προσωπικά πιστεύω ότι ο μεγαλύτερος θιγόμενος (άθλιος και χωρίς να τον υπερασπίζομαι) είναι ο πυρήνας των συνδικαλιστών, οι οποίοι πλέον χάνουν το λόγο ύπαρξής τους. Σημαντικό μέρος της διαμάχης αποτελεί έναν εμφύλιο εσωκομματικού χαρακτήρα με το πρόσχημα των δραματικών αλλαγών στη ζωή του μέσου ανθρώπου και πραγματικό διακύβευμα για τους αντιμαχόμενους τον επαναπροσδιορισμό του κέντρου βάρους εξουσίας. Φυσικά, μέσα στην αναστάτωση, έχουν εμφανιστεί πάλι οι γνωστές ή και άγνωστες "ύαινες" που προσπορίζονται επικοινωνιακά ή παραεξουσιαστικά οφέλη.
Αλίμονο στους συνταξιούχους που έπαιρναν €600 και παρουσιάζονται ως μέρος του προβλήματος με μόνη λύση τη μείωση της σύνταξής τους και στους νέους που θα βάζουν μέσο για να προσληφθούν ως διανομείς στο σουβλατζίδικο της γειτονιάς.
Έρχονται δύσκολες εποχές και αν η κεντρική διοίκηση δεν βρει πόρους από τη φοροδιαφυγή και συνεχίσει να πιέζει τον οικογενειακό προϋπολογισμό για να βάλει δημοσιονομική τάξη, φοβάμαι ότι θα δούμε σκηνές που δεν θα πιστεύουμε ότι είναι αληθινές...

14 Ιουν 2010

Το πανεπιστήμιο, μοχλός εξόδου από την κρίση - "Ημερησία", 10/6/2010

Αχιλλέας Γραβάνης, Καθηγητής Πανεπιστημίου Κρήτης, Μέλος της Αρχής Διασφάλισης Ποιότητας Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΑΔΙΠ)

Η Ελλάδα δεν είναι πλέον ανταγωνιστική στα περισσότερα συμβατικά προϊόντα που στήριξαν την οικονομία της τις προηγούμενες δεκαετίες. Ακόμη και ο τουρισμός μας δεν αρκεί ώστε να αντισταθμίσει την απώλεια. Επιπλέον, η μεταπρατική και «αεριτζίδικη» ελληνική οικονομία πνέει τα λοίσθια. Ο τόπος χρειάζεται άμεσα προοπτική, ελπίδα για το μέλλον, με την ουσιαστική αναβάθμιση και εκσυγχρονισμό της οικονομίας, με τη στροφή της σε σύγχρονες παραγωγικές δραστηριότητες.

Αλλά πού μπορούμε να στηριχθούμε για να διαμορφώσουμε μία νέα ανταγωνιστική πρόταση για την οικονομική μας επιβίωση, η οποία θα εξασφαλίζει θέσεις εργασίας για τους νέους και διεθνώς ανταγωνιστικά προϊόντα; Το ανθρώπινο επιστημονικό κεφάλαιο είναι αυτό που μπορεί να κάνει τη διαφορά! Διαθέτουμε διεθνώς ανταγωνιστικό επιστημονικό προσωπικό, τόσο μέσα αλλά και έξω από την Ελλάδα. Μόνο στις ΗΠΑ εργάζονται ως πανεπιστημιακοί καθηγητές ή έμπειροι ερευνητές πάνω από 2.500 Ελληνες. Άλλοι τόσοι δραστηριοποιούνται στην Ευρώπη.

Το επιστημονικό δυναμικό μας διαθέτει την τεχνογνωσία για την ανάπτυξη καινοτόμων, ανταγωνιστικών προϊόντων και υπηρεσιών. Tα κορυφαία πανεπιστήμια του κόσμου (Harvard, Oxford, Cambridge, MIT, Stanford, κ.λπ.) έχουν από χρόνια αναπτύξει ανάλογες εταιρείες «τεχνοβλαστούς», συνεισφέροντας στην οικονομική και κοινωνική πρόοδο των χωρών τους. Στα πανεπιστήμια αυτά εργάζονται σε κορυφαίες θέσεις πολλοί Έλληνες επιστήμονες! Τα επόμενα 5 χρόνια θα υπηρετεί περίπου το 25% των ελλαδιτών πανεπιστημιακών. Δίνεται μία εξαιρετική ευκαιρία για αξιοκρατική και ποιοτική ανανέωση των ΑΕΙ της χώρας.

Χρειάζεται άμεσα ο εκ βάθρων εκσυγχρονισμός του νόμου που διέπει τα ΑΕΙ, με ουσιαστικές αλλαγές στο τρόπο διοίκησης και στελέχωσής τους. Το επί 30 χρόνια σύστημα διοίκησής τους έχει αποτύχει, με την πάσης φύσης διαπλοκή (κομματική, οικονομική, ακαδημαϊκή) να δυσκολεύει την προσπάθεια αξιοκρατικής λειτουργίας. Τα ΑΕΙ μας πρέπει να εκσυγχρονίσουν τη διοίκησή τους μεταφέροντας την εμπειρία διοίκησης από χώρες που έχουν επιστημονική παράδοση, όπως οι ΗΠΑ και η Μ. Βρετανία. Πού αλλού άραγε διοικούν τα πανεπιστήμια οι φοιτητές τους, όπως συμβαίνει στη χώρα μας; Μα πουθενά, ούτε καν στις σοσιαλιστικές χώρες!

Παρά τα σημαντικά προβλήματά τους τα ερευνητικά κέντρα, τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ διαθέτουν μία αξιοσημείωτη ερευνητική υποδομή, οι δε πρόσφατες διαδικασίες αξιολόγησης των εκπαιδευτικών και ερευνητικών δραστηριοτήτων τους επιβεβαιώνει την από καιρό εντύπωση ότι μερικά εξ αυτών έχουν άριστες και διεθνώς ανταγωνιστικές ερευνητικές επιδόσεις, που παρέχουν νέες δυνατότητες ανάπτυξης επιχειρηματικών δραστηριοτήτων αιχμής.

Στα ερευνητικά κέντρα και τα ΑΕΙ μας έχουν δραστηριοποιηθεί διεθνώς ανταγωνιστικοί επιστήμονες, οι οποίοι μοχθούν για μία νέα πραγματικότητα. Είναι καιρός ο επιχειρηματικός κόσμος να στηρίξει έμπρακτα και ουσιαστικά την προσπάθειά τους που έχει όλα τα εχέγγυα για τον επιτυχή εκσυγχρονισμό της χώρας. Η στέρεες και σε βάθος χρόνου επενδύσεις στην πραγματική οικονομία, είναι αυτές που θα συμβάλουν στην ασφαλή επιβίωση των επιχειρήσεων.

Οι νέες ευκαιρίες που προσφέρονται πλέον σε τομείς αιχμής όπως αυτοί της βιοιατρικής τεχνολογίας, της βιοτεχνολογίας, της νανοτεχνολογίας, των νέων βιο-καλλιεργειών, της πληροφορικής και των τεχνολογιών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας δημιουργούν τις συνθήκες για τη μεταμόρφωσή μας σε μία σύγχρονη ευρωπαϊκή κοινωνία της οικονομίας της γνώσης και της καινοτομίας.

Η χώρα χρειάζεται τη συνεργία του ιδιωτικού και δημόσιου για να αναπτύξει την απαραίτητη τεχνολογική υποδομή αιχμής στα ΑΕΙ και ερευνητικά κέντρα της και να επαναπατρίσει παραγωγικά άριστους Έλληνες επιστήμονες της διασποράς. Η ακαδημαϊκή κοινότητα πρέπει να παίξει το σύγχρονο ρόλο της ως αιχμή του δόρατος της κοινωνικής και οικονομικής ανάτασης. Το οφείλει ως συνεισφορά στην αντιμετώπιση της κρίσης. Το επιβάλλει η επιβίωση του τόπου!

«Τα ΑΕΙ τα διοικούν οι φοιτητικές παρατάξεις» - Εφημερίδα "ΒΗΜΑ", 13/6/2010

O απερχόμενος αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών μιλάει για τις πελατειακές σχέσεις, τις κομματικές νεολαίες, τις ευθύνες πολιτικών και καθηγητών

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΜΑΡΝΥ ΠΑΠΑΜΑΤΘΑΙΟΥ | Κυριακή 13 Ιουνίου 2010

Ο ΑΠΕΡΧΟΜΕΝΟΣ αντιπρύτανης του μεγαλύτερου και αρχαιότερου Ιδρύματος στη χώρα, του Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Ι. Καράκωστας
μιλάει στο «Βήμα» για όσα βίωσε κατά τη θητεία του σε αυτό. Αναλύει τα κακώς κείμενα, προτείνει λύσεις, αναφέρεται στους... κινδύνους του επαγγέλματος. Πολλά από όσα λέειτα γνωρίζουν
όλοι όσοι με οποιονδήποτε τρόπο συνδέονται με την ανώτατη Παιδεία στη χώρα μας - συμβαίνουν άλλωστε επί δεκαετίες. Ο κ. Καράκωστας τονίζει ότι αν τα ΑΕΙ δεν αλλάξουν άμεσα φυσιογνωμία, δεν θα επιβιώσουν. Και το εξηγεί, μιλώντας «έξω από τα δόντια» για πελατειακές σχέσεις, «μαφίες» και άλλα κακάπου λίγο-πολύ χαρακτηρίζουν τον ευρύτερο δημόσιο τομέα...

- Θα ξεκινήσω από την πρώτη εικόνα που βλέπει κανείς μπαίνοντας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Σήμερα διεξάγονται οι πρυτανικές εκλογές για τη νέα διοίκηση του Ιδρύματος (σ.σ.:η συνέντευξη του κ.Καράκωστα έγινε την ημέρα των πρυτανικών εκλογών). Γιατί είναι κλειδωμένες οι πόρτες του κτιρίου της Πρυτανείας;

«Γιατί υπάρχει κίνδυνος να μπουν ομάδες φοιτητών και να αρπάξουν κάλπες στις οποίες ψηφίζουν οι συμφοιτητές τους. Ηδη εκλάπησαν κάλπες την πρώτη ημέρα των εκλογών για να εμποδιστεί η διαδικασία. Εμείς βρήκαμε την εύκολη λύση στη Νομική Σχολή, που είναι η σχολή μου: αποφασίσαμε να τις βιδώνουμε! Εχουμε όμως και ποικιλία άλλων επιθέσεων. Μπορεί να μπουν φοιτητές και να κάνουν καταλήψεις, να κλείσουν το κτίριο της Πρυτανείας, να σπάσουν μνημεία».

- Είναι δυνατόν οι πρυτανικές αρχές του μεγαλύτερου πανεπιστημίου της χώρας να έχουν ακόμη τέτοιους φόβους;

«Πράγματι, αυτό λέει η λογική. Ομως στην περίπτωσή μας υπάρχουν ειδικές συνθήκες. Αρμόδια για τις κάλπες είναι τα μέλη της Εφορευτικής Επιτροπής. Οι άνθρωποι αυτοί δέχονται επιθέσεις και προπηλακίζονται. Η μόνη απάντηση σε μια τέτοια συμπεριφορά είναι πάλι η βία. Εμείς όμως δεν μπορούμε να δώσουμε αυτή την απάντηση. Η τακτική την οποία ακολουθούσαμε ως τώρα ήταν η άμυνα. Το πρόβλημα όμως πρέπει να αντιμετωπιστεί γενικότερα. Οι πανεπιστημιακές αρχές έπρεπε εξαρχής να είχαν δηλώσει ότι το άσυλο είναι μια έννοια που καλύπτει μόνο την ελευθερία της διακίνησης των ιδεών και της διδασκαλίας. Και να λειτουργούσαν αναλόγως. Εάν ελάμβανε χώρα απόπειρα διάπραξης κακουργημάτων, θα έπρεπε να είναι σε θέση να καλούν τη βοήθεια των αστυνομικών αρχών».

- Κάτι που σήμερα μένει σε θεωρητικό επίπεδο.

«Ακριβώς. Ποτέ ως τώρα δεν μπόρεσαν οι πρυτανικές αρχές να καταλήξουν σε αυτή την απόφαση. Πρέπει να πω ότι σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις όπου διαπιστώθηκε απόπειρα ή τέλεση κακουργηματικών πράξεων εγώ εισηγήθηκα να ζητήσουμε τη βοήθεια των αστυνομικών αρχών. Με το δεδομένο βέβαια ότι θα εγγυούνταν ότι δεν θα εκτεθεί σε κίνδυνο η σωματική ακεραιότητα ή η ζωή νέων. Βέβαια, πάντα υπάρχει ο φόβος κινδύνου σοβαρών εκτρόπων σε μια τέτοια κίνηση, εξαιτίας των οποίων και τελικά ποτέ δεν την παίρναμε. Σήμερα πάντως η επίκληση του ασύλου είναι πρόσχημα, και αυτό το ξέρουμε όλοι. Είναι αστείο να μιλάμε για άσυλο στην εποχή της απόλυτης κατοχύρωσης των ατομικών ελευθεριών και δράσεων».

- Οι φοιτητικές παρατάξεις διοικούν σήμερα τα πανεπιστήμια;

«Σε μεγάλο βαθμό, ναι. Γι΄ αυτό χρειάζεται θάρρος για την αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου. Η έλλειψη θάρρους δεν χαρακτηρίζει μόνο τους πανεπιστημιακούς αλλά και τους πολιτικούς, τους δικαστές, τα στελέχη της διοίκησης. Η κομματική παρέμβαση στα πανεπιστήμια είναι το μεγαλύτερο καρκίνωμα».

- Και οι πρυτανικές αρχές όμως δεν έχουν σχέση με τις φοιτητικές παρατάξεις; Πολλοί μιλούν για εμπλοκή και πελατειακές σχέσεις και εν όψει της εκλογής τους.

«Φυσικά. Το εκλογικό σύστημα δίνει στους φοιτητές το 40% του εκλογικού σώματος. Ποσοστό τεράστιο. Σε κανένα ευρωπαϊκό πανεπιστήμιο το ποσοστό αυτό δεν ξεπερνά το 10%. Στο παρελθόν προέκυπταν έτσι ανεξέλεγκτες σχέσεις μεταξύ τους. Πού είναι όμως το πολιτικό θάρρος της νέας κυβέρνησης; Τι να το κάνω το ότι ήρθε και μας έσφιξε τα χέρια η υπουργός Παιδείας, όταν δεν είχε το θάρρος να μειώσει το ποσοστό της συμμετοχής των φοιτητών στις πρυτανικές εκλογές; Ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης είναι ο μοναδικός υπουργός αυτής της κυβέρνησης που μας είπε "σε ό,τι αποφασίσετε εγώ θα είμαι δίπλα σας και θα σας βοηθήσω". Είναι γνωστό ότι πολλά πράγματα δεν μπορούμε να τα λύσουμε μόνοι μας. Ολοι οι υπόλοιποι υπουργοί που διαχειρίζονται χαρτοφυλάκια τα οποία άπτονται και θεμάτων Παιδείας ήταν όλο λόγια. Ενα άλλο μεγάλο πρόβλημα στα πανεπιστήμια είναι ότι η διοίκηση θυμίζει Ελληνικό Δημόσιο. Κανείς δεν έχει λόγο να βιάζεται, όλοι κάνουν τα απολύτως αναγκαία ή ούτε καν αυτά. Το να τα διαχειριστεί όλα αυτά είναι μια πολύ δύσκολη δουλειά».

- Πέσατε δηλαδή πάνω σε αυτό που χαρακτηρίζεται «μαφία του Δημοσίου».

«Ναι. Εδώ ο υπεύθυνος για κάθε πρόγραμμα πρέπει να κάνει τη δουλειά μόνος του. Είναι χαρακτηριστικό πως όταν ψάχναμε οδηγό για το όχημα που μεταφέρει τους φοιτητές με αναπηρία, κάτι που μόνο το Πανεπιστήμιο Αθηνών προσφέρει ως ολοκληρωμένη υπηρεσία, προέκυψε ότι δεν μπορούσαμε να κάνουμε προσλήψεις και ότι όλοι οι οδηγοί ήταν βολεμένοι σε άλλες θέσεις. Αναγκάστηκα να πω ότι θα πάω ο ίδιος να οδηγήσω το αυτοκίνητο, για να ντραπούν μερικοί και να βρεθεί λύση».

- Τα ΑΕΙ δηλαδή τα ελέγχουν οι φοιτητικές παρατάξεις και οι βολεμένοι του Δημοσίου;

«Ακριβώς. Από την άλλη πλευρά, πολλοί καθηγητές έχουν το πανεπιστήμιο ως πάρεργο. Χρησιμοποιούν τον τίτλο του πανεπιστημιακού που συνεπάγεται χρυσοφόρα τάλαντα και δεν πατάνε ποτέ στα αμφιθέατρα».

- Εχετε δεχθεί ποτέ κρούσεις από πολιτικούς για τακτοποίηση ανθρώπων της επιλογής τους στο Δημόσιο;

«Φυσικά. Το ρουσφέτι είναι στο αίμα του Ελληνα. Είμαστε αναγκασμένοι να αντιμετωπίζουμε ευγενικά τέτοια αιτήματα, φροντίζοντας ταυτόχρονα να αποφεύγουμε όσο μπορούμε την ικανοποίησή τους».

- Εσάς σας έχουν τρομοκρατήσει ποτέ στη διάρκεια επεισοδίων;

«Βέβαια. Σε μια απόπειρα καταλήψεως από φοιτητές, μας πετούσαν κομμάτια από μάρμαρα και μας φώναζαν "θα τα πούμε εμείς όταν έρθει η ώρα"». - Από πολιτικούς έχετε τρομοκρατηθεί;

«Ευθέως όχι. Πολλοί βέβαια επικροτούν ορισμένες δράσεις χωρίς να σκέφτονται τι σημαίνει αυτό για τη δημοκρατία μας, και αυτό μού προκαλεί απέραντη θλίψη».

- Αν αναλαμβάνατε σήμερα το πανεπιστήμιο «λευκό» από τις αμαρτίες του παρελθόντος και τις αγκυλώσεις που περιγράψατε, πώς θα το διοικούσατε;

«Με σύγχρονες μεθόδους που θα περιελάμβαναν τρεις-τέσσερις οικονομικούς διευθυντές-μάνατζερ. Θα προσέλκυα κεφάλαια που θα ενέτασσα στη λειτουργία του Ιδρύματος και θα τα ήλεγχα με τις διαδικασίες του δημόσιου πανεπιστημίου, όπως γίνεται με τις υποτροφίες ή τις χορηγίες. Θα προσέλκυα μεγάλους χορηγούς. Γιατί να μην υπάρχει, για παράδειγμα, μια έδρα Ωνάση στον τομέα των αρχαίων ελληνικών ή της αρχαιολογίας στο Ιδρυμά μας; Εδρα Διαμαντή ή έδρα Εμπειρίκου;».

Δεν τολμήσαμε...

- Πρέπει να καταργηθεί το άσυλο;
«Αν δεν καταργηθεί, καθώς δεν εξυπηρετεί πια παρά μόνο ιστορικούς λόγους, πρέπει να διευκρινιστεί τι ακριβώς καλύπτει. Αυτό που γίνεται εδώ, δεν γίνεται σε κανένα άλλο πανεπιστήμιο της Ευρώπης. Για παράδειγμα, στη Γερμανία πρόσφατα οι φοιτητές αποφάσισαν κινητοποιήσεις. Ξέρετε τι έκαναν; Ανοιξαν πανό και μοίραζαν φυλλάδια μέσα σε αμφιθέατρα χωρίς να εμποδίσουν κατά τ΄ άλλα σε κανένα επίπεδο τη διδασκαλία ή τη λειτουργία του πανεπιστημίου. Στη Γερμανία αυτό το λένε κατάληψη. Αν κάποιος προσπαθήσει να εμποδίσει τη λειτουργία του πανεπιστημίου, ασκούνται αμέσως εναντίον του πειθαρχικές διώξεις. Σ΄ εμάς δεν τόλμησε ποτέ κανείς να το κάνει αυτό, παρ΄ ότι προβλέπεται στον νόμο. Γιατί; Γιατί φοβούνται όλοι την αντίδραση των φοιτητικών παρατάξεων που αναφέρονται κατευθείαν στα κόμματα του Κοινοβουλίου».